نیم فاصله به دلایل مختلف از اهمیت زیادی برخورداره. برای داشتن یک متن منظم و اصولی حتماً باید «نیم فاصله» رو رعایت کنیم. امّا متأسفانه به دلیل ناآگاهی یا بیحوصلگی جدی گرفته نمیشه. تو این بلاگ قراره روش درست استفاده از نیم فاصله و روش ایجادش تو دستگاههای مختلف رو باهم یاد بگیریم پس تا آخرش کنارمون باش.
راستی میدونستی که یه دوره ویراستاری هم تو لیکو آکادمی در حال برگزاریه؟ اگه به ویراستاری علاقه داری حتماً یه سری بهش بزن.
در این مقاله میخوانیم :
نیم فاصله چیست و چه کاربردی دارد؟
نیم فاصله یعنی جداسازی کلمات بدون فاصلهٔ کامل. در رسمالخط فارسی جدید، برای زیبایی عبارت از «نیم فاصله» استفاده میشود؛ مثلاً همین واژهٔ نیم فاصله را میتوان به سه صورت نوشت:
جدا: نیم فاصله؛
نیمجدا: نیم فاصله؛
چسبیده: نیمفاصله.
نیم فاصله که در زبان انگلیسی به آن “Semi-Space” میگویند سبک نشانهگذاری و فاصلهگذاری بین بعضی از حروف است که بدون ایجاد فاصلهٔ اضافی از به هم چسبیدن عبارات جلوگیری میکند. فاصلهٔ برون کلمه و فاصلهٔ درون کلمه دو نوع فاصله موجود در زبان فارسی هستند. فاصلهٔ برون کلمه استقلال دو واژه از یکدیگر را نشان میدهد و برای چند واژه به کار برده میشود درحالیکه فاصلهٔ درون کلمه برای جدانویسی درون یک واژه به کار میرود. به بیان سادهتر، نیم فاصله همان فاصله است منتهی با طول کمتر!
از نیم فاصله برای جداسازی کلمات و حروفی استفاده میکنیم که اگر از فاصله استفاده کنیم معنای آن عوض میشود و اگر میان آنها فاصله نباشد به یکدیگر متصل میشوند.
دقت داشته باشید که بین حروف و کلمات جداشده با نیم فاصله، فاصله مرئی وجود ندارد و یک واژه محسوب میشوند. نیم فاصله در چاپگر یا نمایشگر دیده نمیشود. به همین دلیل به آن فاصلهٔ صفر هم میگویند. شاید فکر کنید نیم فاصله از آن قواعد دستوپاگیری است که رعایت کردن و نکردنشان هیچ اهمیتی ندارد، اما باید بدانید که بههیچوجه اینطور نیست. مثلاً شاید دانشآموز را هم به شکل «دانش آموز» و هم به شکل «دانشآموز» بنویسید. شاید در وهلهٔ اول بهنظرتان تفاوتی نداشته باشند، امّا «دانش آموز» بیشتر شبیه جملهای امری به نظر میرسد که شما را به یادگیری دانش فرامیخواند؛ اما دانشآموز اسم است که معنای آن را میدانید. مثلاً اگر بنویسید «یک جا خرید کردم» یعنی «رفتهام یک جایی و خرید کردم» اما اگر بنویسید «یکجا خرید کردم» یعنی «یکباره خرید کردم». پس میبینید که نیم فاصله میتواند معنای جمله را تغییر دهد.
نیم فاصله درواقع هم کلمهها را مرتّبتر نشان میدهد هم اجزای یک کلمهٔ مجزا را مشخص میکند.از جمله کاربردهای دیگر نیم فاصله زیباتر و خواناتر شدن متن است. نکتهٔ حایز اهمیت اینجا است که مجله و انتشارات های معتبر متن شما را بدون رعایت فاصله و نیم فاصله نمیپذیرند.
کجا از نیم فاصله استفاده کنیم؟
دیگه تا اینجا با مفهوم نیمفاصله آشانا شدی، حالا باید بدونی کجا از نیم فاصله استفاده کنی.
کلماتی که نشانهٔ جمعِ «ها» دارند.
دخترها، گلها، سوزنها، معلمهای.
فعلهای مضارع، ماضی نقلی وماضی استمراری از این دسته هستند و باید بین آنها نیم فاصله باشد.
مثال:
می رود: با فاصلهٔ کامل است.
میرود: بدون فاصله است.
میرود با نیم فاصله نوشته شده و کاملاً صحیح است.
رفته اند: با فاصلهٔ کامل است و غلط است.
رفتهاند: نیم فاصله دارد و درست است.
واژههای مرکب
اتاقخواب، تعیینکننده، کتابخانه، کتابخوان، عبرتدهنده.
«ی» اضافه
نیم فاصلهی، گربهی، خانهی. البته ا که گرایش دستور زبان فرهنگستان این است که به جای «ی» از همزه استفاده کنیم. پس با این حساب:
نیم فاصلهٔ، گربهٔ، خانهٔ و…
«ای» نکره
دفترخانهای، کتابخانهای، دهکدهای و…
برخی پسوندها مانند «ترین» و «شده»:
خوبترین، آرامبخشترین، حسابشده و…
نیاز به ترجمه مقاله داری و قیمت و کیفیت ترجمه برات مهمه؟
برخی پیشوندها
پیشوندهای قیدی را باید با نیم فاصله بنویسم مثلاً در جملهٔ امروز بهخوبی درس خواندم. واژهٔ «بهخوبی» قید حالت است که باید با نیم فاصله نوشته شود.
ترکیبهای عربی
در نوشتن ترکیبهای عربی هم باید به این نکته توجه کرد که با نیم فاصله نوشته شوند؛ مانند:
فضلالله، خارقالعاده، لوازمالتحریر
حروف اضافه مرکب را هم باید یا نیم فاصله نوشت
تابهحال، بهعنوان، بهخاطر، درباره
نکته: البته در اینباره هم میان صاحبنظران ویراستاری اختلاف نظرهایی هست و عدهای معتقدند که میتوان چنین کلماتی را جداگانه نیز نوشت.
نکات مهم در فاصله گذاری
عبارت «هر چند وقت یک بار» از دو گروه اسمی تشکیل شدهاست:
۱. «هر چند وقت» (صفت + صفت + اسم)؛
۲. «یک بار» (عدد/ صفت + معدود/ موصوف).
این دو گروه همیشه در نقش قید بهکار میروند و کاملاً بافاصله نوشته میشوند.
۱. «هرچند» اگر حرف ربط و به معنای «اگرچه» باشد، بیفاصله نوشته میشود:
هرچند پیر و خستهدل و ناتوان شدم
هرگه که یاد روی تو کردم جوان شدم (حافظ)
- 2. «یک بار» عدد و معدودِ غیرواژگانی است (= واژه نیست) و بنابراین بافاصله نوشته میشود.
درج نیم فاصله در گوشی
در گوشی اندروید کاراکتری کنار کاراکتر فاصله است که میتوان آن را کاراکتر نیم فاصله نامید. آن را در تصویر زیر مشاهده میکنید:
البته بعضی کیبوردها فاقد این کاراکتر هستند. بهتر است از آنها استفاده نکنید.
درج نیم فاصله در ورد
یک روش ساده و همیشگی به شما معرفی میکنیم. با فرمول زیر کار نیم فاصله در ورد تمام است.
“Ctrl+Shift+2”
درج نیم فاصله در گوشی آیفون
“Swiftkeywoard ” یک کیبورد کاربردی محسوب میشود. در اکثر کیبوردهای”ios” عبارت نیم فاصله بهصورت “zwnj” آورده شدهاست. البته در بعضی کیبوردها ممکن است بهصورت دیگری آورده شود که شبیه این علامت است.
درج نیم فاصله در لینوکس
برای تایپ نیم فاصله در لینوکس دو روش را معرفی میکنیم::
روش اول: استفاده از کلیدهای ترکیبی “Shift+ Space” رایجترین روش برای درج نیم فاصله در سیستم عامل لینوکس محسوب میشود.
روش دوم: در لینوکس با استفاده از کلیدهای ترکیبی “Shift + B” میتوانید نیم فاصله را درج کنید.
درج نیم فاصله در مک
یک روش ساده و همیشگی به شما معرفی میکنیم. با فرمول زیر کار نیم فاصله در ورد تمام است.
“Ctrl+Shift+2”
کلام آخر
دیگه تا اینجای کار که نحوه درست استفاده از نیم فاصله رو یاد گرفتی حتماً برات سؤال پیش اومده که چرا خود ما تو این بلاگ نیمفاصله رو درست استفاده نکردیم و واژه “نیمفاصله” رو بدون نیم فاصله نوشتیم، در جواب این سؤال باید بهتون بگم که همه جا نیازی نیست نیمفاصله رو رعایت کنید و ما طبق اصول بلاگ نویسی و سئو این واژه باید با فاصله نوشته بشه.
اگه شما هم جایی رو میشناسید که میشه از نیمفاصله استفاده کرد اما استفاده نمیشه حتما برامون بنویسید.
اشتراک گذاری مقاله
مقالات مرتبط