تو چند سال اخیر که ترجمه به عنوان یک شغل فریلنسری معرفی شده باعث شده اکثراً فکر میکنن همین که زبانشون خوب باشه میتونن هر متنی رو ترجمه کنن و همین موضوع باعث پایین اومدن ارزش کار ترجمه و شغل مترجمی شده.
وقتی صحبت از ترجمه متون تخصصی مثل مقاله، کتاب، پایان نامه و … میشه هیچکس حاضر نمیشه حاصل زحماتش رو دست یک مترجم بیتجربه بسپره چون ترجمه تخصصی متون ریزهکاری های خاص خودشون رو دارن تو این بلاگ قراره نکات اصلی ترجمه تخصصی متون رو با هم یاد بگیریم، راستی اگه به کار ترجمه علاقه داری و میخوای درست و اصولی ترجمه رو یاد بگیری میتونی تو دوره سیستماتیک آموزش مترجمی پلتفرم لیکو شرکت کنی تا تو ترم دوم آموزش مترجمی اصول ترجمه تخصصی متون مختلف رو بهت یاد میدیم. دیگه بریم سراغ نکاتی که قولش رو بهتون دادم.
در این مقاله میخوانیم :
ترجمه تخصصی متون چه فرقی با ترجمه عادی داره؟
ترجمه متون تخصصی مثل ترجمه مقاله، ترجمه کتاب، ترجمه پایان نامه و… باید توسط مترجم حرفهای و متخصص تو زمینه و موضوع اون متن انجام بشه. مترجمی که کار ترجمه تخصصی متون رو انجام میده باید با اصطلاحات تخصصی اون رشته آشنا باشه و تجربه ترجمه متون مختلف تو اون زمینه رو داشته باشه. مترجمی که کار ترجمه تخصصی رو انجام میده بخاطر تجربه بالاش تو ترجمه متون مختلف و نوشتن متنهای علمی طولانی و مختلف تو ویرایش متن هم تخصص پیدا داره و به همین خاطر وقتی کارت رو به یه مترجم حرفهای میسپاری دیگه هیچ نگرانیای حتی از بابت ویرایش متنت هم نداری.
ولی ترجمه عادی اکثراً توسط مترجم های کم سابقه و بیتجربه انجام میشه. به هرحال هرکسی که بخواد تو زمینهای به تخصص برسه نیاز به کسب تجربه داره، اکثراً این ترجمههای عادی توسط مترجمهای مبتدی انجام میشه و در نتیجه کیفیت چندان مناسبی نداره.
اصول کلی ترجمه متن
درسته ترجمه متن کار سختیه و هر متنی ریزهکاری های خاص خودش رو داره اما قواعد کلی ترجمه متن یکسانه و شما به عنوان یک مترجم باید این اصول رو برای هر متنی که ترجمه میکنید رعایت کنید.
- قبل از شروع فرایند ترجمه، متن رو یک بار مطالعه کنید تا با کلیت اون آشنا بشید.
- بعد از اینکه با کلیت متنی که قراره ترجمه کنید آشنا شدین، ترجمه رو شروع کنید و لفتش ندین چون هرچی بیشتر تو این مرحله بمونید کارتون برای ترجمه کردن سخت و سختتر میشه.
- راحتترین روش برای ترجمه، ترجمه جمله به جملهست، پس فرایند ترجمه رو جمله به جمله پیش ببرید.
- بعداز اینکه ترجمه متن تموم شد اون رو چند بار مطالعه کنید تا مطمئن بشید از نظر ساختار و جملهبندی مشکلی نداشته باشه.
- وقتی که متن رو کامل ویرایش کردین و مطمئن شدین مشکلی نداره، متن ترجمه شده رو تحویل بدین.
نیاز به ترجمه مقاله داری و قیمت و کیفیت ترجمه برات مهمه؟
اصول ترجمه تخصصی متن
همونطور که بالاتر گفتیم قواعد کلی ترجمه متون مختلف یکسانه ولی چیزی که باعث ایجاد تفاوت بین مترجم حرفهای و مبتدی میشه رعایت نکات ظریفیه که مترجمهای حرفهای تو هرکدوم از 5 گام بالا رعایت میکنن.
- وقتی یک مترجم حرفهای سراغ ترجمه تخصصی متن میره، تو گام اول کلیت متن رو مثل هر مترجم دیگهای بررسی میکنه اما تو این بررسی فقط دنبال فهمیدن کلیت متن نیست. اون علاوه بر کلیت متن، لحن نویسنده و دیدگاههای اون رو هم از دل متن استخراج میکنه تا ترجمه تخصصی اون متن رو بر مبنای اون انجام بده.
- وقتی یک مترجم حرفهای ترجمه تخصصی متن رو شروع میکنه، چون لحن نویسنده رو کامل میشناسه میتونه با استفاده از خلاقیت و قدرت نویسندگی خودش به متن زیبایی و وزن بده بدون اینکه اون رو از حالت اصلیش خارج کنه.
- یک مترجم حرفهای بعداز اینکه کار ترجمهش تموم شد متن از نظر نگارشی اصلاح میکنه تا متنی عاری از هر عیب رو تحویل بده
- بعد از تموم شدن فرایند ویراستاری متن، مترجم حرفهای خودش رو جای نویسنده میذاره و متن رو یک بار از دید نویسنده بازبینی میکنه تا ببینه ترجمه متنش خوب از آب دراومده یا نه. درسته مترجم لحن و دیدگاه نویسنده رو تو فرایند ترجمه متن در نظر گرفته اما این که بیاد و از دید نویسنده متن یک با دیگه ترجمه خودش رو بررسی کنه خیلی مهم و سخته و کار هرمترجمی نیست.
راهنمای ترجمه متن ویژه مبتدیان
به هرحال هر مترجمی روش خاص خودش رو داره و شما هم بعداز اینکه تجربه بیشتری تو زمینه ترجمه متون مختلف بدست آوردید، سبک خاص خودتون رو برای ترجمه پیدا میکنید ولی برای شروع کارتون میتونید از این نکات و راهنماییها استفاده کنید.
- جملات رو کوتاه و مختصر ترجمه کنید: تو ترجمه، باید حواست باشه که جملات رو خیلی طولانی و پیچیده نکنی. گاهی اوقات لازمه که عبارات رو کوتاه و مفید بنویسیم تا خواننده راحتتر متوجه بشه. هنر ترجمه اینه که بتونی مفهوم اصلی رو بدون اینکه چیزی کم بشه، به زبان ساده و روان بیان کنی.
- عناصر جمله رو در جای درست خودشون قرار بدین: توی ترجمه مقاله، خیلی مهمه که به جایگاه درست کلمات توی جمله دقت کنیم. هر زبانی قاعدههای خودش رو داره و اگه این قواعد رو رعایت نکنیم، ممکنه ترجمهمون حرفهای به نظر نرسه. دانش و تسلط کامل مترجم به قواعد زبان مبدأ و مقصد، ترجمه رو به یک متن باارزش تبدیل میکنه.
- در ترجمه اصطلاحات و عناوین دقت کنید: تو ترجمه تخصصی متون، دقت به اصطلاحات و عبارات خاص خیلی مهمه. باید همون اصطلاحات دقیق رو توی کل متن استفاده کنی و از مترادفهاشون پرهیز کنی. اینجوری معنی و مفهوم اصلی متن به خوبی به زبان دیگه منتقل میشه.
- خلاق باش ولی بیش از حد طنزپرداز نه: تو ترجمه تخصصی متون، خیلی مهمه که به لحن اصلی متن وفادار بمونی و از اضافه کردن طنز یا مطایبه غیرضروری خودداری کنی، مخصوصاً اگه متن اصلی جدیه. همچنین، بسته به نوع ترجمهای که ازت خواسته شده، گاهی اوقات میتونی آزادانهتر عمل کنی و محتوا رو به شکل نقل به مضمون بنویسی، اما اگه قراره ترجمه دقیق باشه، باید دقت کنی که لحن اضافه نکنی.
- تا جایی که میتونی جملات رو معلوم ترجمه کن: تو ترجمه، استفاده از جملات معلوم معمولاً بهتره چون سادهتر و قابل فهمترن. ولی گاهی تو متون علمی، جملات مجهول هم کاربرد دارن. مهم اینه که بسته به نوع متنی که داری ترجمه میکنی، از جملات معلوم یا مجهول استفاده کنی تا مطلب روان و واضح بمونه.
مقالهت مشکل نگارشی داره و نیاز به ویرایش مقاله داری؟
کلام آخر
تو این بلاگ با کلایات ترجمه تخصصی متون آشنا شدیم ولی سختی کار ترجمه بیشتر برای مترجمهای مبتدی اینه که اول کارشون که تجربه چندانی ندارن افرادی کمی هستن که بهشون اعتماد میکنن و ترجمه تخصصی متنشون رو به اونها میسپارن و همین موضوع فرایند کسب تجربه رو برای مترجم های مبتدی سخت میکنه.
اگر تو هم تجربه کافی رو برای ترجمه درست و اصولی متون تخصصی رو نداری اصلاً نگران نباش چون تو ترم دوم دوره مترجمی پلتفرم لیکو اساتید مجرب آکادمی لیکو هر چیزی رو که برای ترجمه تخصصی متون مختلف نیاز داری بهت یاد میدن و کمکت میکنن تا ترجمه درست و اصولی رو با تجربه کردن یاد بگیری، پس منتظر چی هستی؟ همین الان ثبت نام کن.
اشتراک گذاری مقاله
مقالات مرتبط
6 نکته طلایی که در ویرایش ساختاری که باید بدانید
-
مقاله ISI چیست؟ | 6 گام نوشتن مقاله ISI
می 10, 2024 -
0 تا 100 عبارات و ضمایر موصولی به زبان ساده
می 7, 2024 -
اصول کلی نوشتن پاراگراف در متون فارسی
می 3, 2024