مقاله

اصول جامع مقاله نویسی چیست؟| 10 گام اصلی نوشتن مقاله

اصول مقاله نویسی
مقاله نویسی

نوشتن مقاله علمی، فرآیند پیچیده و چالش برانگیزی داره و برای اکثر دانشجوها و کسایی که کار علمی انجام می‌‌دن ممکنه دشوار به نظر بیاد اما اگه مراحل نوشتن مقاله رو بدونی و گام به گام باهاش پیش بری می‌‌تونی به راحتی مقاله خودت رو بنویسی و منتشر کنی.

تو این بلاگ قراره اصول اولیه‌ی مقاله نویسی رو باهم یادبگیریم‌. باهم نحوه نوشتن بخش‌های مختلف مقاله (مثل چکیده، مقدمه و …)، نحوه مطالعه مقالات مرتبط، نحوه انتخاب موضوع، ویرایش مقاله، نحوه منتشر کردن مقالات مختلف و کلی چیز دیگه رو یاد می‌گیریم. اگه می‌خوای ترست از مقاله نویسی بریزه و بتونی مقاله‌ت رو با بالاترین کیفیت بنویسی، فقط کافیه این 10تا گامی که تو این بلاگ برت نوشتم رو بلد باشی.

راستی اگه می‌خوای ترجمه مقاله رو درست و اصولی یادبگیری و از این راه به درآمد برسی همین الان یه سر به دوره مترجمی لیکو که تو لیکو آکادمی بزن.

در این مقاله می‌خوانیم :

گام اول مقاله نویسی: انتخاب ایده و موضوع مقاله

اولین دغدغه هر محقق یا دانشجو وقتی می‌خواد شروع به نوشتن مقاله کنه، پیدا کردن موضوع و ایده اصلی برای انجام مقاله‌ست. ولی سؤال اصلی اینجاست، موضوع‌ای که برای مقاله انتخاب می‌کنیم، چه ویژگی‌هایی باید داشته باشه؟ اولاً موضوعی که انتخاب می‌کنید باید جدید باشه، یعنی قبلا کسی آن را به این شکل بیان نکرده باشد، ثانیاً برای مخاطبین علمی دانستنش مهم باشه و لزومی برای پرداختن به آن وجود داشته باشه و درنهایت هم منابع کافی برای تحقیق و بررسی موضوع انتخابیتون وجود داشته باشه.

تو گام بعدی بهتون می‌گم چطور موضوع و نوآوری مقاله‌تون رو پیدا کنین. 

گام دوم مقاله نویسی: تعیین نوآوری های موضوع مقاله

تعیین نوآوری در نوشتن مقاله

نوآوری داشتن مقاله، یعنی این‌که هم حرف جدیدی برای مخاطبین علمی داشته باشه، موضوع مقاله بااهمیت باشه و پرداختن بهش راه حلی برای مشکلاتی که الان داریم ارائه بده؛ پس فقط جدید بودن کفایت نمی‌کنه.

یکی دیگه از روش‌های ایجاد نوآوری اینه که شما تو پژوهش‌تون رویکرد جدیدی را معرفی کنین که قبلاً تو آثار پژوهشی دیگه مطرح نشده باشه، یا روشی که قبلاً تو پژوهش‌های دیگه به کار گرفته شده رو بهبود ببخشه. اگر پژوهش جدید کاربرد جدیدی برای پژوهش‌های قبلی و یا فناوری‌های موجود ارائه بذه هم نوآوری به حساب می‌آد.

تعیین نوآوری در موضوع مقاله نویسی به طور معمول از مراحل اولیه تحقیقاته. تو  ادامه مطلب چندتا از روش‌هایی که برای تعیین نوآوری می‌تونید استفاده کنید رو براتون آوردم:

  1. بررسی مقالات مرتبط با موضوع: تحقیق روی مقالات هم موضوع می‌تونه به شما کمک کنه تا بفهمین که نوآوری شما در چه مواردی با موضوعات قبلی متفاوته.
  2. شناسایی نقاط قوت شما: برای تعیین نوآوری مقاله، باید نقاط قوت خود رو بشناسین و بر اساس اون موضوعی را انتخاب کنین که بیشترین ارتباط با تخصص و تجربه شما داره.
  3. تحلیل بازار: بررسی بازار و شناسایی نیازهای جدید یا بهینه سازی روش‌های موجود هم می‌تونه به شما تو ایجاد نوآوری و موضوع جدید برای نوشتن مقاله کمک کنه.
  4. بررسی چالش‌های ایجاد شده بخاطر تغییرات فناوری و بازار: تحقیق درباره چالش‌ها و مشکلاتی که روزانه با توجه به تغییرات فناوری و بازار به وجود اومدن هم می‌تونه منجر به تعیین موضوع نوآورانه و با ارزشی برای مقاله شما بشه.
  5. رویکرد رادیکال: در این رویکرد شما باید ایده جدیدی در مورد امکانات و زمینه های موجود مطرح کنین و مقاله‌تون رو بر اساس همون موضوع طراحی کنین.

گام سوم مقاله نویسی: تعیین روش تحقیق مقاله

پیدا کردن روش تحقیق مناسب

بعداز پیدا کردن موضوع و نوآوری اون نوبت به پیدا کردن روشیه که می‌خوای اطلاعاتت رو بررسی کنی و به نتیجه برسی که به اصطلاح بهش روش تحقیق می‌گن.

تعیین روش تحقیق بستگی به موضوع و سوالات پژوهشی مطرح شده در مقاله داره. روش‌های معمول در تحقیقات علمی و روش‌های استفاده می‌شه عبارتند از:

  • روش تحقیق مطالعه موردی: تو این روش به یک موضوع خاص درمورد یک شخص، جامعه، سازمان یا حتی یک محصول خاص توجه می‌شه؛ به طوری که بشهه از نتایج به دست اومده برای یک یا چند حالت مشابه استفاده کرد.
  • روش تجربی: تو این روش، داده‌ها و اطلاعات کمی و کیفی در مورد یک حوزه خاص جمع‌آوری می‌شه و از اون برای ساخت یا تغییر پدیده‌ای موجود استفاده می‌شه.
  • روش بررسی نظرات و دیدگاه‌ها: تو این روش، نظرات افراد، دیدگاه‌های پیشنهاد شده در مورد یک موضوع خاص بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرن.
  • روش مطالعاتی: تو این روش، از مطالعات اولیه و ثانویه ارائه‌شده در مورد یک پدیده، حوزه یا موضوع خاص استفاده می‌شه. این روش هم می‌تونه به چند زیر گروه تقسیم بشه که از جمله می‌توشه به مطالعات کیفی، تحلیل محتوا و مطالعات کمی اشاره کرد.
  • روش شبیه‌سازی: تو این روش، مدل‌های دقیق سیستم‌های پیچیده توسط کامپیوتر مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرن. این روش معمولاً مطالعه روی سیستم‌های فیزیکی که قابلیت شبیه سازی دارن استفاده می‌شه و نتایج به دست آمده بدون نیاز به تست واقعی قابل اعتماد هستن.

شما می‌تونین بر اساس سوالات مطرح شده تو مقاله‌تون و نیازهای تحقیق، روش مناسبی رو انتخاب کنین. اگه بازم نتونستین خودتون روش تحقیق مناسب برای کار خودتون رو پیدا کنین می‌تونید از اساتید و محقق‌هایی که تجربه بیشتری تو این زمینه دارن کمک بگیرین.

گام چهارم مقاله نویسی: هماهنگ کردن ایده، نوآوری و روش مقاله

ایده مقاله، نوآوری مقاله، و روش مقاله سه ضلع یک مثلثن که باید با هم هماهنگی داشته باشن. نوآوری مقاله باید از دل ایده و موضوع مقاله به دست بیاید و بعد  با روش تحقیق مناسبی پشتیبانی بشه. بنابراین اگر برای یک موضوع خوب که دارای نوآوری هم هست، روش تحقیق مناسبی اتخاذ نشه، ممکنه پژوهش به نتیجه مطلوبی منجر نشه.

گام پنجم مقاله نویسی: طراحی محتوای پاراگراف های مقاله

گام پنجم: طراحی پاراگراف در مقاله

بخش های اصلی مقاله عبارتند از : ۱ ) مقدمه ؛ ۲ ) مرور ادبیات ؛ ۳ ) روش شناسی ؛ ۴ ) یافته ها و تحلیل ؛ ۵ ) بحث و نتیجه گیری.

تو نگارش هر بخش لازمه به این سؤالات جواب بدیم:

مقدمه و بیان مسئله : هر مقاله علمی با یک مقدمه شروع می‌شه.

۱. مسأله تحقیق چیست ؟

۲. اهمیت و ضرورت انجام تحقیق چیست ؟

۳. اهداف انجام پژوهش از نظر بنیادی و کاربردی به صورت مختصر چیست ؟

۴. بررسی سوابق پژوهشی که به طور مستقیم به موضوع تحقیق مرتبطه : مقدمه باید یک منطق اساسی رو تو تحقیق بیان کنه و به خواننده نشون بده که چرا این تحقیق ادامه منطقی گزارش‌های قبلیشه و نوآوری مورد انتظار از این مقاله چیه.

  1. ترتیب مطالبی که در ادامه مقاله می‌آید چیست؟

مرور ادبیات :

۱- تا به حال، چه کارهایی در ارتباط با ایده مقاله انجام شده است ؟

۲- جمع بندی پژوهشگر از کارهای موجود در زمینه موضوع چیست ؟

۲- چه خلأهایی در کارهای گذشته وجود دارد که نشان می‌دهد مقاله نوآوری دارد ؟

۳- مفاهیم و مبانی نظری که مقاله بر آن استوار است، کدام است ؟

 روش شناسی :

۱- سؤالات تحقیق مقاله چیست ؟

۲- طراحی کلی تحقیق کدام است ؟

۳- چه قدم‌هایی برای استخراج یافته‌های تحقیق و پشتیبانی آنها برداشته شده است ؟

۴- چه ابزارهایی در این راه استفاده شده است ( ابزارهای جمع آوری داده‌ها و تحلیل آنها ) ؟

۵- اعتبار و اطمینان ابزارهای مورد استفاده چگونه سنجیده شده است ؟

یافته ها و تحلیل :

۱- نتایج تحقیق چه هستند ؟

۲- این یافته‌ها چگونه پاسخ سؤالات تحقیق را می دهند؟

معاني بحث و نتیجه گیری :

بحث و نتیجه گیری بر یافته‌های تحقیق استواره و شامل پاسخگویی به پرسش‌های زیر می‌شه:

۱- یافته های تحقیق چه ارتباطی با مطالعات و کارهای مرتبط انجام شده قبلی دارد؟

۲- چه یافته‌های جدیدی به کارهای قبلی اضافه می‌کند و چگونه میتواند در آینده، نگرش و عملکرد را نسبت به موضوع تحقیق تغییر دهد؟

۳- مقاله چه ضعف‌ها و محدودیت‌هایی دارد؟

۴- نتیجه یافته‌ها و تحلیل آنها و ایده اصلی که مقاله به آن دست یافته، چیست؟

بر اساس پاسخ‌هایی که به سؤالات این مرحله دادین، می‌تونین نوشتن هر بخش از مقاله‌تون رو شروع کنید.

مقاله‌ت مشکل نگارشی داره و نیاز به ویرایش مقاله داری؟

گام ششم مقاله نویسی: طراحی و تدوین عناصر تصویری

عناصر برای خلاصه کردن مطالب مقاله، نمایش تصویری یافته‌ها و نتایج تحقیق و یا حتی برای تسهیل درک متن می‌تونن استفاده بشن. مثلاً تو بخش مرور تحقیقات پیشین، می‌شه با استفاده از جدول، به صورت خلاصه نشون داد که تو زمینه مورد بررسی چه کارهایی صورت گرفته و چه ضعف‌هایی وجود داره. همچنین تو قسمت روش شناسی مقاله معمولاً از نمودارها و جداولی که نتایج آماری و یا کیفی تحقیق را به صورت خلاصه نشان میدن، استفاده می‌شه.

در استفاده از عناصر تصویری باید چند اصل رو رعایت کنین:

۱- سادگی و وضوح، به طوری که به راحتی توسط خواننده درک بشه ؛

۲- ارتباط با متن و وجود توضیحی در ارتباط با اون‌ها داخل متن ؛

۳- ترتیب و شماره گذاری در متن.

گام هفتم مقاله نویسی: نوشتن چکیده مقاله

نوشتن چکیده مقاله

چکیده مقاله، خلاصه‌ای از مطالب، روش‌ها، نتایج و نتیجه‌گیری‌های مقاله‌ست و به مخاطب کمک می‌کنه تا به سرعت مطلب را درک کنه و تصمیم بگیره که آیا مقاله ده دردش می‌خوره یا نه. چکیده معمولاً اولین بخشی از مقاله‌ست که به صورت دقیق توسط داوران خوانده می‌شه.

برای نوشتن چکیده مقاله، می‌تونید از روش‌های زیر استفاده کنید:

  • شروع با موضوع: چکیده مقاله باید با معرفی موضوع آغاز بشه. در این بخش، باید اطلاعات کلی درباره موضوع مورد بحث در مقاله و هدف اصلی آن بیان بشه.
  • مرور مطالب: تو این بخش، باید خلاصه‌ای از مطالب و روش‌های استفاده شده در مقاله ارائه کنین.
  • بیان نتایج: تو  این بخش، باید به خلاصه نتایج حاصل از تحقیقات و تجزیه و تحلیل‌های انجام شده در مقاله پرداخته بشه.
  • نتیجه‌گیری: تو این بخش، باید به خلاصه نتیجه‌گیری‌های مقاله پرداخته می‌شه. تو این بخش، باید به نتیجه‌گیری‌های اصلی و مهم مقاله توجه بشه.

در نوشتن چکیده مقاله، باید به گرامر و نگارش دقت داشته باشید که از جملات کوتاه و مفید استفاده کنید. همچنین، نباید از جزئیات غیرضروری و توضیحات فرعی در چکیده استفاده کنید. چکیده مقاله باید به صورت خلاصه و مفید مطلب را بیان کنه و به مخاطب کمک کنه تا درک بهتری از محتوای مقاله پیدا کنه.

گام هشتم مقاله نویسی: تنظيم فهرست منابع مقاله

نوشتن فهرست منابع

بخش فهرست منابع یکی از مهمترین بخش‌های هر مقاله‌ایه که نشان می‌ده نویسنده از چه منابعی برای تکمیل مقاله‌ش استفاده کرده. برای تنظیم فهرست منابع، شما می‌تونید از روش‌های مختلفی استفاده کنید. روش‌های متداول تنظیم فهرست منابع عبارتنداز:

  • روش APA : این روش، معروف‌ترین روش تنظیم فهرست منابع‌ست. تو این روش، نام نویسنده، سال انتشار، عنوان مقاله، عنوان مجله و شماره صفحات مورد استفاده قرار می‌گیره. مثال:

نویسنده‌ی مقاله، (سال انتشار). عنوان مقاله. عنوان مجله، شماره (صفحات).

  • روش MLA: این روش بیشتر برای تنظیم فهرست منابع در زمینه‌های ادبیات و علوم انسانی مورد استفاده قرار می‌گیره. تو این روش، نام نویسنده، عنوان مقاله، نام مجله، سال انتشار و شماره صفحات مورد استفاده قرار می‌گیرد. مثال:

نام نویسنده. “عنوان مقاله.” نام مجله، سال انتشار، شماره (صفحات).

  • روش Chicago: این روش بیشتر برای تنظیم فهرست منابع در زمینه‌های تاریخ و علوم اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیره. در این روش، نام نویسنده، عنوان مقاله، نام مجله، سال انتشار و شماره صفحات مورد استفاده قرار می‌گیره. مثال:

نام نویسنده. “عنوان مقاله.” نام مجله، سال انتشار، شماره (صفحات).

در هر یک از روش‌هایی که گفتیم، لازمه که منابع مورد استفاده در مقاله به ترتیب الفبایی با نام نویسنده‌ی اولین نویسنده مرتب بشه. همچنین، برای هر منبع باید از یک فضای خالی استفاده بشه و به هیچ عنوان نباید منابع تکراری در فهرست منابع قرار بگیرن.

گام نهم مقاله نویسی: نوشتن سایر اجزای مقاله

ایده مقاله، نوآوری مقاله، و روش مقاله سه ضلع یک مثلثن که باید با هم هماهنگی داشته باشن. نوآوری مقاله باید از دل ایده و موضوع مقاله به دست بیاید و بعد  با روش تحقیق مناسبی پشتیبانی بشه. بنابراین اگر برای یک موضوع خوب که دارای نوآوری هم هست، روش تحقیق مناسبی اتخاذ نشه، ممکنه پژوهش به نتیجه مطلوبی منجر نشه.

گام دهم مقاله نویسی: انتخاب مجله مناسب و شناخت ویژگی های آن

پیدا کردن ژورنال مناسب

عنوان : عنوان مقاله باید طوری نوشته بشه که بتونه خواننده رو به محتوای مقاله جذب کند. برخی از ویژگی‌های یک عنوان خوب  عبارتند از:

  • مختصر و مفید بودن: عنوان باید خلاصه و مفید باشه و مطابق با محتوای مقاله.
  • بیان کننده موضوع مقاله: عنوان باید به خواننده برسونه که مقاله درباره چیه.
  • جذابیت: عنوان باید جذاب و جالب باشه تا خواننده را به خودش جذب کنه.
  • قابلیت جستجو: عنوان باید شامل کلیدواژه هایی باشد که برای جستجو در پایگاه داده ها استفاده می‌شن.
  • قابلیت خلاصه گری و توصیف: عنوان باید قابلیت خلاصه گری و توصیف محتوای مقاله رو داشته باشه.
  • بیان کننده نتایج: اگر مقاله شامل نتایجی خاصیه، عنوان باید این نتایج را به خوبی بیان کنه.
  • عدم استفاده از عبارات کلیشه ای: عنوان نباید شامل عبارات کلیشه ای باشد که در بسیاری از مقالات استفاده می‌شن.
  • مطابق با قواعد نگارش: عنوان باید مطابق با قواعد نگارش و نوشتاری و برای خواننده قابل فهم باشه.

با توجه به این ویژگی‌ها، عنوان مقاله باید به گونه‌ای باشد که توانایی جذب خواننده را داشته باشه و اطلاعات کافی درباره محتوای مقاله رو به مخاطب برسونه.

کلمات کلیدی: معمولاً در انتهای چکیده، کلمات کلیدی پژوهش هم نوشته می‌شن. کلیدواژه‌ها، در حقیقت مفاهیم اصلی مقاله هستند که بیشترین تکرار رو دارن. به طور کلی، کلمات کلیدی مقاله به مجموعه‌ای از کلمات و عباراتی گفته می‌شه که ارتباط مستقیم با موضوع و محتوای مقاله دارن و به کمک آنها می‌شه مقاله رو جستجو  و پیدا کرد. به عنوان مثال اگر مقاله شما در مورد تاثیر ورزش بر سلامتی است، کلمات کلیدی شما می تواند شامل ورزش، سلامتی و سیستم تنفسی باشه.

کلام آخر

این 10 گام، مراحل اولیه نوشتن مقاله بود که درموردش باهم صحبت کردیم. نوشتن مقاله یا به طور کلی انجام کار علمی پژوهشی همیشه سختی‌های خودش رو داشته و اگه شما به این کار علاقه نداشته باشین، نوشتن مقاله حتی سخت‌تر هم می‌شه اما همیشه داشتن یک راهنما می‌تونه تو ادامه دادن مسیر بهمون کمک کنه، شما با رعایت کردن همین نکات می‌تونین به راحتی مقاله خودتون رو بنویسید فقط کافیه شروع کنید، شروع کردن همیشه سخت‌ترین بخش ماجراست.

اگه شما هم تجربه یا سؤالی تو زمینه مقاله نویسی دارین حتماً با ما به اشتراک بذارید.

برای دریافت فایل PDF مقاله کلیک کنید
اشتراک گذاری مقاله

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *