ترجمه, دستور زبان فارسی, فارسی, ویراستاری

رفرنس نویسی (ارجاع دهی) و انواع آن

رفرنس نویسی و ارجاع دهی
فرنس نویسی

از مهمترین مواردی که باید موقع انجام دادن کار علمی و تحقیقاتی انجام بدیم، رفرنس نویسی یا ارجاع دهیه. بدون شک اگه بخوایم یه کار پژوهشی باارزش انجام بدیم نیاز داریم تا از تحقیقات و پژوهش‌های محققین قبل از خودمون هم استفاده کنیم ولی اگه منابع و رفرنس‌هایی که برای کار خودمون استفاده کردیم رو معرفی نکنیم، به سرقت ادبی متهم می‌شیم، پس اگه کار علمی و پژوهشی انجام می‌دی باید رفرنس نویسی اصولی و درست رو بلد باشی.

اگه مترجمی و کار ترجمه مقاله، ترجمه پایان نامه یا حتی ترجمه کتاب انجام می‌دی باید اصول و روش‌های رفرنس نویسی رو کامل بلد باشی چون اگه این کار رو به درستی انجام ندی باعث از بین رفتن ارزش کاری که ترجمش کردی می‌شی و اعتبار خودت هم زیر سؤال می‌ره. اگه می‌خوای رفرنس نویسی یا همون ارجاع دهی رو به صورت کاملا درست و اصولی یادبگیری می‌تونی تو ترم چهارم دوره مترجمی لیکو که تو لیکو آکادمی برگزار می‌شه شرکت کنی تا دیگه خیالت از بابت متهم نشدن به سرقت ادبی راحت بشه.

خب دیگه بریم که انواع و اصول اولیه رفرنس دهی رو باهم یادبگیریم.

در این مقاله می‌خوانیم :

انواع رفرنس دهی و کاربرد آنها

به طور کلی می‌شه به دو روش به منابع و مراجعی که استفاده کردین رفرنس بدین: 1. رفرنس نویسی درون متنی 2. ارجاع دهی برون متنی.

انواع ارجاع دهی

رفرنس نویسی درون متنی

شما به سه طریق می‌تونین داخل متن خودتون به آثار بقیه ارجاع بدین.

  • روش نویسنده- تاریخ: تو این روش، در اون بخش از متن که به منبع اشاره داره، نام نویسنده و سال انتشار اثر او ذکر می‌شه.
    به غیر از روش MLA، که از سیستم نویسنده- عدد صفحه استفاده می‌شه.
  • روش عددی: تو این روش، عدد مربوط به هر منبع در لیست مرجع نوشته می‌شه و هر جایی در متن که نیاز باشد اون عدد نوشته می‌شه.
  • روش نشانه­‌گذاری: منبع (به طور اختصاری) در پاورقی یا پی‌نوشت ذکر می‌شه.

انواع رفرنس‌ها:

نوع رفرنس‌ نویسی

موضوع

روش رفرنس نویسی

APA

علوم اجتماعی

نویسنده- تاریخ

هاروارد

اقتصاد

نویسنده- تاریخ

ونکوور

علوم پزشکی

عددی

شیکاگو A

علوم انسانی

نشانه‌گذاری

شیکاگو B

علوم انسانی

نویسنده- تاریخ

OSCOLA

حقوق

نشانه‌گذاری

MLA

زبان‌شناسی

نویسنده- عدد- صفحه

Turabian

علوم اجتماعی

نویسنده- تاریخ

Turabian

زبان‌شناسی

نشانه‌گذاری

IEEE

علوم سخت مثال «IT»

عددی

AAA

مطالعات اجتماعی

عددی

ACS

شیمی

عددی، نویسنده-عدد صفحه و نشانه­ گذاری

ABNT

‌علوم فنی

عددی، نویسنده-تاریخ

APSA

علوم سیاسی

نویسنده- تاریخ

NLM

پزشکی

عددی

ارجاع دهی برون متنی (قسمت منابع)

در این بخش تمام منابعی که در تحقیق استفاده شدن به صورت کامل با یکی از روش‌های موجود در جدول، ذکر می‌شن. باید توجّه داشته باشیم که منابع رو به ترتیب حروف الفبا بچینیم.‌

خب حالا وقتشه که یکی از پرکاربردترین روش‌های ارجاع دهی که برای کتاب‌ها و مقالات استفاده می‌شه رو بهتون معرفی کنم. روش APA

رفرنس نویسی به روش APA برای مجلات و مقالات شامل موارد زیر می‌شن:
نام نویسنده یا نویسندگان؛
تاریخ انتشار مقاله؛
نام مقاله؛
نام مجلّه (با فونت italics)؛

رفرنس‌ نویسی به روش APA برای کتاب‌ها شامل موارد زیر می‌شن:

نام نویسنده یا نویسندگان؛
تاریخ چاپ کتاب؛
عنوان کتاب (با فونت خمیده)؛
محل چاپ کتاب؛
ناشر.

حواستون به ترتیبشون هم باشه.

روش‌های ارجاع‌ دهی در لغت‌نامه

ارجاع دهی در لغت نامه
  1. ارجاع مدخل ارجاعی به مدخل اصلی
    نماز فطر «نماز»
    عیسی مسیح  «عیسی»

  2.  ارجاع به مدخلی که ضمن مقالهٔ دیگر نوشته شده. برای این سبک از ارجاع دهی از ستاره استفاده می‌شود.

  3.  ارجاع جهت توضیحات بیشتر و رفع ابهام

    برای توضیحات بیشتر، سخن سخنوران، ص ۲۰۰

  4.  بعضی لغت‌نامه‌ها تصویر و جدول دارن. هر تصویر یا جدولی هم شمارهٔ خاص خود رو داره که برای ارجاع دهی بهشون از شماره اون‌ها استفاده می‌کنیم.
    مدخل نماز (تصویر ۵)

  5.  در لغت‌نامه می‌تونیم ارجاع درون متنی هم داشته باشیم یا به صورت مستقیم نقل‌وقول کنیم.

  6.  هنگام ارجاع‌ دهی به یک نقطهٔ جغرافیایی مشخصات دو مدار یا نصف‌النهاری مربوط به اون مکان رو بیان می‌کنیم.

  7.  اگر مجدداً بخواهیم به منبعی که چند سطر قبل ذکر کردیم ارجاع بدیم، به شکل اختصاری این کار را انجام می‌دیم.
    مثلاً: همان (همان مؤلّف (مؤلّف قبلی))
    البته شرطش اینه که اونن مؤلّف دقیقاً ارجاع قبلی باشه و فاصلهٔ زیادی با این بخش نداشته باشه.

مقاله‌ت مشکل نگارشی داره و نیاز به ویرایش مقاله داری؟

سوالات متداول ارجاع دهی

  1. آیا اگر منبعی مدت‌ها پیش چاپ شده باشد باز هم باید بهش ارجاع داد؟

مسلماً هروقت از هر منبعی استفاده کردین باید بهش ارجاع بدین. امّا حواستون باشه که تو کارهای تحقیقاتی از نظرات منسوخ شده و قدیمی استفاده نکنید. استفاده از این نظرات اعتبار متنتون را کم می‌کنه، بنابراین تا جایی که امکان داره به تاریخ چاپ دقّت و اعتبارش توّجه کنین.

2. رفرنس دهی چه اهمیتی داره؟
وقتی که شروع به تحقیق و نوشتن می‌کنین، قطعاً به الگوهایی نیاز دارین که کارتون رو خلاقانه‌تر کنه. وقتی از این الگوها استفاده می‌کنین و ازشون تو اثرتون نام می‌برین، مخاطب متوجه می‌شه که شما به خوبی مطالعه کردین و منابع مختلف را مورد بررسی قرار دادین. همچنین برای مخاطب واضح می‌شه که شما صرفاً از اون منبع الگوبرداری کردین تا به مطلبی جدید دست پیدا کنین نه اینکه چیزی رو کاملاً کپی کرده باشین.

3. اگر متوجه بشم چیزی که می‌خوام بیان کنم توسط شخص دیگری بیان شده، چیکار کنم؟
اگر کسی به تازگی تحقیق کاملی درباره اون چیزی که مد نظر شماست، انجام داده، احتمالاً مجبور می‌شید موضوعتون روتغییر بدین یا حداقل مقالات رو مرور کنین تا چیز جدیدی دربارهٔ اون مسئله پیدا کنین.
اگر بخش کوچکی از تحقیق شما رو شخص دیگه‌ای بیان کرده‌، حتماً باید تو متنتون اون رو به صورت نقل‌قول مستقیم یا غیرمستقیم بیارید و از نویسنده یاد کنین.

کلام آخر

رفرنس دهی کاریه که به متن شما اعتبار می‌ده. شما به عنوان یک نویسنده با استفاده از ارجاع دهی و رفرنس نویسی درست به مخاطب نشون می‌دین که برای کار افراد قبل از خودتون ارزش قائلید و به نوآوری و خلاقیت خودتون اعتماد دارین. تو این بلاگ اصول اولیه و روش‌های مختلف رفرنس دهی رو باهم بررسی کردیم، اگه می‌خوای به صورت کاملاً درست و اصولی ارجاع دهی و رفرنس نویسی برای متون مختلف رو یادبگیری حتماً تو ترم چهارم دوره سیستماتیک آموزش مترجمی لیکو که تو لیکو آکادمی برگزار می‌شه شرکت کن که خیلی به کارت می‌آد.

برای دریافت فایل PDF مقاله کلیک کنید
اشتراک گذاری مقاله

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *