مترجم خوب چه کسی است؟ این سوالی است که بسیاری از کسانی که علاقه یا نیاز به ترجمه دارند، از خود میپرسند. ترجمه یک فعالیت پیچیده و چندبعدی است که نیاز به مهارت و سطح دانش بالایی دارد. شغل مترجمی جز 5 شغل برتر جهان است و تقاضا برای این شغل نیز در جهان رو به افزایش است. چیزی که یک مترجم حرفه ای را در این کار نسبت به بقیه متمایز میکند دانستن نکات مهم و ریزه کاریهای ترجمه متون مختلف است که یک مترجم خوب با توجه به ویژگی هایی که دارد به راحتی میتواند این ریزه کاری ها را درک کند. در ادامه با ویژگیهای یک مترجم خوب آشنا میشویم تا با تمرکز روی این ویژگیها بتوانید با تبدیل شدن به یک مترجم خوب و حرفه ای در دنیای ترجمه متمایز باشید.
در این مقاله میخوانیم :
چرا به ترجمه نیاز داریم؟
ترجمه پلی است میان زبان های مختلف تا تمام مردم جهان در هر کجا که باشند بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. اگر ترجمه نبود هیچکدام از پیشرفت های علمی، فرهنگی و اجتماعی امروز اتفاق نمی افتاد و مترجم هم مانند سازنده این پل است، اگر مترجم توانایی لازم را برای ترجمه متن را نداشته باشد پیام اصلی آن به درستی به دیگران انتقال نمییابد به همین دلیل است که یک مترجم خوب باید ویژگی های لازم برای ترجمه تخصصی متون رو داشته باشد. ترجمه متن فقط کنار هم قرار دادن کلمات هم ارز در زبان های مختلف نیست، شناخت ساختار جملات در زبان مبدا و مقصد و استفاده درست از کلمات هممعنی در هر زبان کار هرکسی نیست و فقط مترجمان خوب و حرفه ای از پس آن بر میآیند. در ادامه مطلب به توضیح ویژگی های یک مترجم خوب میپردازیم.
زبانت خوبه و به کار ترجمه علاقه داری؟ تو آزمون استخدام مترجم لیکو شرکت کن و خودت رو محک بزن.
مترجم متخصص کیست؟
بسیاری از افراد بر این باورند که با یادگیری زبان های خارجه تبدیل به مترجم متخصص و حرفه ای میشوند و از پس ترجمه تخصصی متون مختلف بر میآیند، اما باور کاملا اشتباه است، زیرا ترجمه یک کار تخصصی است و ظرافت های آن را فقط یک مترجم متخصص و حرفه ای که چندین سال سابقه ترجمه حرفه ای داشته باشد درک می کند.
اما یک مترجم باید چه ویژگی هایی داشته باشد تا به عنوان یک مترجم خوب یا مترجم متخصص شناخته شود؟ مترجمان متخصص افرادی هستند که با استفاده از توانایی ها و ابزار هایی که در اختیار دارند میتوانند واژگان درست را برای ایجاد بهترین ارتباط میان جملات متن ترجمه شده خود انتخاب کنند. مترجمان حرفهای با استفاده از تجاربی که از ترجمه تخصصی متون مختلف کسب کردهاند می توانند قالب زبان متن ترجمه شده را حفظ کنند. اقلب مترجمان متخصص، افراد تحصیل کرده در زمینه تخصصی ترجمه خود هستند و از دانش آکادمیک مناسبی برخوردارند و برای ترجمه متون تخصصی از لغات تخصصی و اصطلاحات همان رشته استفاده میکنند.
7 ویژگی یک مترجم خوب چیست؟
همانطور که گفتیم ترجمه پلی است برای ارتباط میان مردم جهان و مترجم سازنده این ارتباط است. بار مسئولیتی که به دوش مترجمان است بسیار سنگین است آنها باید تمام تلاش خود را به کار گیرند تا متون ترجمه شده همان پیامی را که نویسنده انتظار دارد به خوانندگان برساند و فقط یک مترجم خوب و حرفه ای از پس انجام این کار بر میآید. با توجه به این توضیحات این سوال پیش میآید که مترجم خوب باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
1. تسلط به زبان مبدا و مقصد
اولین ویژگی یک مترجم خوب تسلط بر زبان مبدا و مقصد ترجمه است، یک مترجم خوب باید بتواند متن را از زبان مبدأ به زبان مقصد با دقت و روان ترجمه کند. برای این کار، مترجم باید به زبان مبدأ و مقصد تسلط کامل داشته باشد و از قواعد دستوری، واژگان، اصطلاحات و فرهنگ هر دو زبان آگاه باشد. تسلط به زبان مبدأ و مقصد به مترجم کمک میکند تا مفهوم و پیام نویسنده را بهدرستی درک کند و انتقال دهد و از اشتباهات نگارشی، معنایی و فرهنگی جلوگیری کند. آشنایی با اصطلاحات و فرهنگ هر دو زبان به مترجم کمک میکند تا متن را با توجه به مخاطبان هدف تنظیم کند و از انتخاب معادلهای نامناسب یا مغایر با روح زبان خودداری کند. برای افزایش تسلط و آشنایی به زبان مبدأ و مقصد، مترجم باید از روشهای مختلفی مانند مطالعه، تحقیق، تمرین و تجربه استفاده کند. عمدتا مترجمان زبان مادری خود را به عنوان زبان مبدا انتخاب می کنند.
2. آشنایی و تسلط بر زمینه تخصصی متن
یکی از مهمترین ویژگی های یک مترجم خوب آشنایی و تسلط کامل بر زمینه تخصصی متنی است که ترجمه میکند. یک مترجم خوب باید بتواند برای ترجمه صحیح متون تخصصی، متن را با توجه به موضوع و زمینه تخصصی آن ترجمه کند. برای این کار، مترجم باید اطلاعات و دانش کافی در حوزه تخصصی متنی که ترجمه میکند داشته باشد و از منابع معتبر و بهروز برای تحقیق و بررسی استفاده کند. آشنایی با موضوع و زمینه تخصصی متن به مترجم کمک میکند تا مفاهیم، اصطلاحات، نمادها، فرمولها، نمودارها و بقیه ارکان متن را را بهدرستی درک و ترجمه کند و از انتخاب معادلهای نادرست یا گنگ جلوگیری کند. انجام تحقیقات لازم برای بررسی منابع معتبر به مترجم کمک میکند تا از اطلاعات دقیق، بهروز و مورد تأیید استادان و متخصصان آن حوزه استفاد کند.
3. حفظ یکپارچگی متن
یک مترجم خوب متن باید را بهصورت جذاب، قابل فهم و موثر برای خوانندگان زبان مقصد ارائه کند. انجام ترجمه بهصورت روان و سلیس به این معناست که مترجم از ساختارهای زبانی مناسب، واژگان دقیق، اصطلاحات رایج و قواعد نگارشی را رعایت کند و از ترجمه تحتاللفظی، اضافه یا کم کردن محتوا، تغییر لحن یا سبک و از ایجاد ابهام و تناقض در متن خودداری کند.
مترجم باید از انسجام و هماهنگی بین جملات، پاراگرافها و بخشهای متن اطمینان حاصل کند و از عناصر ارتباطی مانند ضمایر، علائم نگارشی واشارهها بهدرستی استفاده کند. برای انجام ترجمه بهصورت روان و حفظ یکپارچگی ساختار متن، مترجم باید از تکنیکهای مختلفی مانند تبدیل ساختار اسمی و فعلی، افزودن کلمات توضیحی، ویرایش زمان و تقطیع جمله، اظهار مرجع ضمایر و معادل یابی برای تعابیر استفاده کند.
4. امانت داری و بی طرفی
از مهمترین ویژگی های یک مترجم حرفه ای امانت داری و بی طرفی است، این ویژگی نشانه احترام و وفاداری به نویسنده و خواننده متن است. یک مترجم خوب باید بتواند مفهوم و پیام نویسنده را به زبان مقصد منتقل کند، بدون اینکه چیزی به محتوای متن اضافه یا کم کند یا آن را تغییر دهد.
امانتداری و بیطرفی در انتقال پیام نویسنده، به مترجم کمک میکند تا از خطاهای معنایی، فرهنگی، ایدئولوژیک و سیاسی جلوگیری کند و متن را با صداقت و شفافیت ترجمه کند. این امر به خواننده متن هم کمک میکند تا با نویسنده و موضوع متن ارتباط برقرار کند و از دیدگاه و نیت او آگاه شود.
5. نویسندگی و حفظ لحن متن
این ویژگی به مترجم کمک میکند تا متن ترجمه شده را بهصورت جذاب، قابل فهم و موثر برای خوانندگان زبان مقصد ارائه کند. یک مترجم خوب با استفاده از خلاقیت و قدرت نویسندگی خود واژگان، ساختارها و اصطلاحات مناسب را به گونهای انتخاب میکند تا متنی زیبا، روان و سلیس در اختیار خوانندگان قرار دهد. یک مترجم خوب باید لحن و قالب کلی نوشته را حفظ کند در عین حال به ویژگی های زبانی، زبان مقصد نیز آشنا باشد و لحن نوشته را متناسب با آن بدون اینکه به قالب کلی متن آسیبی برسد تنطیم کند. مترجم بتواند با توجه به موضوع، هدف و مخاطب متن، متن را با قالب و لحنی انتخاب کند که با فرهنگ و انتظارات زبان مقصد سازگار باشد.
6. خوش قولی و مسئولیت پذیری
یک مترجم خوب باید بتواند ترجمه را به موقع و در سررسید مقرر تحویل مشتری بدهد، بدون اینکه از کیفیت و دقت متن ترجمه شده کاسته شود. خوش قولی و وقت شناسی در انجام ترجمه با کیفیت عالی، باعث رضایت مشتری و بالارفتن اعتبار مترجم میشود. بالا بودن سطح کیفیت ترجمه و به موقع تحویل دادن آن باعث میشود تا مشتری در آینده با اطمینان بیشتری کار های ترجمه خود را به شما بسپارد.
7. آشنایی با لغات و اصطلاحات جدید و بروز بودن
یک مترجم حرفهای با توسعه و تجدید دانش و مهارت خود، متنهای مختلف را با کیفیت و دقت بالا ترجمه میکند. یک مترجم خوب باید بتواند از منابع معتبر و بهروز برای تحقیق و یادگیری در حوزههای زبانی و تخصصی استفاده کند و از تغییرات و نوآوریهای زبانی و تخصصی آگاه باشد. یک مترجم خوب باید بتواند با توجه به نیازها و تحولات جامعه، متنها را با استفاده از واژگان، اصطلاحات، ساختارها و قواعد نوین و مناسب ترجمه کند.
خلاصه مطلب
در این مقاله درمورد تمام ویژگی هایی که یک مترجم خوب باید داشته باشد صحبت کردیم. ویژگی های یک مترجم فقط مختص به توانایی ترجمه او نمیشود، بخشی از این ویژگی ها به شخصیت او باز میگردد. یک مترجم خوب باید صبور و کنجکاو باشد، باید خلاق و پرتلاش باشد و دقت را چاشنی کار خود کند. بر خلاف اعتقاد اکثریت جامعه مترجمی کار سختی است و نیاز به تمرکز بالایی دارد. اگر شما نتوانید تمرکز خود را برای مدت طولانی روی ترجمه بگذارید یا علاقه به جست و جو لغت نامه های مختلف برای پیدا کردن معانی و کاربردهای مختلف یک کلمه ندارید نمیتوانید به مترجم حرفه ای تبدیل شوید.
مترجم خوب باید بتواند مفهوم و پیام نویسنده را به زبان مقصد منتقل کند، بدون اینکه از محتوای متن اضافه یا کم کند یا آن را تغییر دهد. مترجم خوب باید بتواند متن ترجمه شده را بهصورت روان و سلیس و با قالب و لحن مناسب برای مخاطبان زبان مقصد ارائه کند. مترجم خوب باید با اصطلاحات و فرهنگ هر دو زبان مبدأ و مقصد آشنا باشد و از آنها بهدرستی استفاده کند. مترجم خوب باید به موضوع و زمینه تخصصی متنی که ترجمه میکند آگاه باشد و از منابع معتبر و بهروز برای تحقیق و بررسی استفاده کند. مترجم خوب باید بتواند با تکنولوژیهای مدرن و ابزارهای کمکی ترجمه همگام باشد و از آنها بهنحو احسن بهره ببرد. مترجم خوب باید خوش قول و وقت شناس باشد و ترجمههای خود را با کیفیت عالی و در زمان مقرر تحویل دهد. مترجم خوب باید امانتدار و بیطرف باشد و از انتقال هرگونه تعصب یا تحریف در متن خودداری کند. مترجم خوب باید بتواند اهل مطالعه و یادگیری باشد و دائماً به دنبال توسعه و بهبود مهارتهای خود باشد.
چگونه یک مترجم خوب پیدا کنیم؟
همانطور که در مطالب بالا خواندید ترجمه متون تخصصی کار هر کسی نیست و فقط مترجمان خوب و حرفه ای که ویژگی های ذکر شده را داشته باشند میتوانند این متون را ترجمه کنند. اگر برای ترجمه تخصصی متون خود نیاز به مترجمان حرفه ای و متخصص دارید، دیگر نگران نباشید، پلتفرم لیکو اولین پلتفرم موسسات ترجمه تحت نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. تمامی مترجمانی که با پلتفرم لیکو همکاری میکنند مترجمان حرفه ای هستند که سابقه چندین ساله ترجمه متون تخصصی را دارند. پس نگران کیفیت ترجمه خود نباشید و همین الان فایل خود را برای ما بفرستید تا در کمترین زمان ممکن با بالاترین کیفیت ممکن ترجمه متنتان را در اختیارتان قرار دهیم.
چطور میتوانم مترجم حرفه ای بشوم؟
مهمترین عامل برای تبدیل شدن به یک مترجم حرفه ای تجربه و تلاش است. اگر به زمینه ترجمه علاقهمند هستید و دوست دارید در این حوزه فعالیت کنید اما آموزش درستی ندیدهاید یا تجربه لازم را ندارید دیگر نگران نباشید. پلتفرم لیکو اولین دوره سیستماتیک آموزش مترجمی را تحت عنوان لیکو آکادمی برگزار میکند که در آن اساتید برتر ترجمه با تجربه چند دهه آموزش مترجمی و ترجمه در حوزه های مختلف تمامی دانسته ها، تجربیات و تکنیک های خود را به شما عزیزان آموزش میدهند تا با تلاش و استفاده از این تجارب بتوانید به یک مترجم حرفه ای تبدیل شوید.
مقالات مرتبط