اگر کار پژوهشی انجام داده باشید می‌دانید که مراحل پیدا کردن مقاله دسته اول کار سخت و زمان‌بری است. علاوه بر آن زمان زیادی هم باید برای ترجمه مقاله یا ویراستاری مقاله بگذارید که باعث طولانی‌تر شدن این فرایند می‌شود. یکی از ابزارهایی که به شما در پیدا کردن مقالات مختلف علمی کمک می‌کند پایگاه داده اسکوپوس (Scopus) است. در ادامه این مقاله با این پایگاه داده بیشتر آشنا می‌شویم.
در این مقاله می‌خوانیم :
پایگاه داده اسکوپوس یا Scopus یکی از معروف‌ترین پایگاه‌های داده علمی است که شامل ژورنال‌ها، کتاب‌ها، کنفرانس‌ها و سایر منابع علمی است و اطلاعات مفیدی در مورد مقالات علمی، نویسندگان، وابستگی‌های آنها و نیز نمودارهایی مانند شاخص h-index ارائه می‌دهد. این پایگاه داده اطلاعاتی کامل و جامع از مقالات علمی در تمامی حوزه‌ها را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد.
این پایگاه داده شامل بیش از ۷۰۰۰ ناشر بین‌المللی است و بیش از ۷۰۰۰ تن از متخصصان اطلاعاتی و علمی در سراسر جهان در آن کار می‌کنند. این پایگاه داده شامل بیش از ۷۰ میلیون رکورد از جمله مقالات، کتاب‌ها، کنفرانس‌ها، گزارش‌های فنی و مجموعه‌های داده است. همچنین، این پایگاه داده دارای ابزارهای متنوعی از جمله جستجوی پیشرفته، محاسبه شاخص‌های علمی، تحلیل سیتوس مقالات و غیره است.
یکی از ویژگی‌های بارز پایگاه داده اسکوپوس، محاسبه شاخص h-index برای نویسندگان است که به عنوان یکی از شاخص‌های مهم علمی شناخته می‌شود. این شاخص بر اساس تعداد مقالات یک نویسنده و تعداد بار ارجاع به آن مقالات توسط سایرین محاسبه می‌شود و به عنوان یک معیار مهم برای سنجش تأثیر و اهمیت یک نویسنده در علم، استفاده می‌شود.
این پایگاه به دلیل دارا بودن اطلاعات گسترده و جامع در زمینه‌های مختلف علمی، مورد استفاده محققان، دانشجویان، ناشران و سایر علاقه‌مندان به علم و پژوهش قرار می‌گیرد. همچنین، این پایگاه داده به عنوان یکی از معیارهای اصلی برای سنجش کیفیت و تأثیر یک مجله علمی نیز شناخته می‌شود.
آشنایی بیشتر با پایگاه داده اسکوپوس
اسکوپوس یک پایگاه داده معتبر و جامع از مقالات علمی است که توسط شرکت الزویر (Elsevier) ایجاد شده است. این پایگاه داده، شامل مقالات علمی، کتاب‌های الکترونیکی، مجلات و کنفرانس‌های علمی است که توسط بیش از ۵ هزار ناشر مختلف در سراسر جهان منتشر شده‌اند. Scopus به‌عنوان یکی از پایگاه‌های داده معتبر در حوزه علوم، فناوری، پزشکی و علوم اجتماعی شناخته شده است و بسیاری از پژوهشگران و دانشمندان از آن برای دسترسی به مقالات و مطالب علمی استفاده می‌کنند. اطلاعاتی که در این پایگاه داده قرار دارد، شامل اطلاعات مرتبط با نویسندگان، موضوعات مقالات، تعداد بار دریافت مقالات، وضعیت نشریات و کنفرانس‌ها و … می‌باشد.
Scopus از سال ۲۰۰۴ شروع به کار کرده و در حال حاضر بیش از ۲۳ هزار ناشر و بیش از ۷۰۰۰ مجله علمی را پوشش می‌دهد. این پایگاه داده بیش از ۷۰ میلیون رکورد علمی و بیش از ۳۶۰۰ مجموعه نشریه الکترونیکی را شامل می‌شود. همچنین، Scopus دارای ابزارهای متنوعی برای تحلیل داده‌های علمی است که به پژوهشگران کمک می‌کند تا علاوه بر جستجوی مقالات، بررسی تعداد نقل‌قول‌ها، ارجاعات، همکاران و موضوعات مشترک بین مقالات را نیز انجام دهند.
از دیگر قابلیت‌های این پایگاه می‌توان به داشتن معیارهای متعددی برای ارزیابی کیفیت مجلات و نشریات علمی، مانند معیار Impact Factor اشاره کرد که به عنوان یکی از معیارهای مهم در ارزیابی کیفیت مجلات شناخته شده است. به طور کلی، Scopus به پژوهشگران و دانشمندان کمک می‌کند تا به راحتی اطلاعات مورد نیاز خود را پیدا کرده و در پژوهش‌های خود استفاده کنند.
اسکوپوس به عنوان یک پایگاه داده معتبر، در حوزه‌های مختلفی از جمله علوم پایه، علوم پزشکی، فناوری، علوم اجتماعی، علوم انسانی و هنرها اطلاعات را جمع‌آوری و به اشتراک می‌گذارد. این پایگاه داده، مقالاتی را که در مجلات علمی و کنفرانس‌های بین‌المللی منتشر می‌شوند، شناسایی و در بانک اطلاعاتی خود ثبت می‌کند. همچنین، اسکوپوس قابلیت‌های جستجوی پیشرفتهای را برای کاربران فراهم می‌کند که به آنها کمک می‌کند تا به سرعت به مقالات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند.
با استفاده از اسکوپوس، پژوهشگران می‌توانند به راحتی مقالات مرتبط با زمینه تحقیقاتی خود را پیدا کرده و با مطالعه آنها، به دسترسی به آخرین پیشرفتهای علمی در زمینه خود برسند. همچنین، اسکوپوس به پژوهشگران اجازه می‌دهد تا به راحتی اطلاعات مرتبط با نویسندگان، مقالات مرتبط، مجلات، کنفرانس‌ها و همچنین نقل‌قول‌ها و ارجاعات را بررسی کنند. از دیگر قابلیت‌های اسکوپوس می‌توان به امکان مقایسه کیفیت مجلات در یک زمینه خاص، تحلیل روند پژوهش‌ها در زمینه‌های مختلف و همچنین بررسی شاخص‌های علمی مطرح شده در این پایگاه داده اشاره کرد.
نحوه دسترسی رایگان به Scopus چگونه است؟
متأسفانه دسترسی رایگان به پایگاه داده Scopus امکان‌پذیر نیست و برای دسترسی مقالات و مجلات این پایگاه شما نیاز به پرداخت هزینه و خرید اشتراک این پایگاه داده دارید ولی می‌توان برخی از مقالات این پایگاه را با موتورهای جست و جو مثل google scholar پیدا کرد و برخی از آنها به صورت رایگان هم در دسترس هستند.
هزینه اشتراک برای دسترسی به Scopus چقدر است؟
متأسفانه Scopus یک پایگاه داده تجاری است و برای دسترسی به آن نیاز به پرداخت هزینه دارید. برای دسترسی به Scopus نیاز به اشتراک داشتن از طریق یک دانشگاه، مؤسسه علمی، یا سازمان دولتی دارید و هزینه اشتراک بسته به نوع دسترسی و تعداد کاربران متفاوت است و به صورت ماهانه یا سالانه تعریف می‌شود.
برای نمونه، هزینه اشتراک برای یک دانشگاه و یا مؤسسه علمی می‌تواند بین ۱۰ تا ۵۰ هزار دلار در سال باشد. همچنین، برای دسترسی افرادی که به طور مستقل به این پایگاه داده دسترسی می‌خواهند، هزینه یک اشتراک فردی ممکن است بیشتر باشد. برای دانستن هزینه دقیق برای دسترسی به Scopus ، بهتر است با نمایندگان Scopus یا ناشران مربوطه تماس بگیرید.
نحوه جستجوی مقالات در اسکوپوس
برای استفاده از این پایگاه داده برای جستجوی مقالات، می‌توانید از رویکردهای مختلفی استفاده کنید. در ادامه به شما چند روش مختلف برای جستجوی مقالات در Scopus را توضیح می‌دهیم:
۱. جستجوی ساده:
در این روش، می‌توانید با وارد کردن کلمات کلیدی مرتبط با موضوع خود، جستجوی مقالات را انجام دهید. برای این کار، در صفحه اصلی Scopus ، در کادر جستجو، کلمات کلیدی مرتبط با موضوع خود را وارد کنید و بر روی دکمه “Search” کلیک کنید.
۲. جستجوی پیشرفته:
در این روش، می‌توانید با استفاده از فیلدهای مختلف، جستجوی دقیق‌تری را انجام دهید. برای این کار، بر روی گزینه “Advanced search” در کادر جستجو کلیک کنید و فیلدهای مختلف مرتبط با موضوع خود را پر کنید.
۳. بررسی نتایج جستجو:
بعد از انجام جستجو، نتایج مرتبط با موضوع خود را مشاهده خواهید کرد. در این صفحه می‌توانید نتایج را بر اساس معیارهای مختلفی مانند تاریخ انتشار، نام نویسنده، کلمات کلیدی و … مرتب سازی کنید.
۴. دسترسی به مقالات:
بعد از پیدا کردن مقالات مورد نظر، می‌توانید با کلیک بر روی نام مقاله، به اطلاعات بیشتری از مقاله دسترسی پیدا کنید. همچنین، برای دسترسی به مقالات، می‌توانید بر روی عنوان مقاله کلیک کنید و اطلاعات آن را مشاهده کنید. همچنین می‌توانید از امکانات دیگر این پایگاه داده مانند دسترسی به نمودارهای مرتبط و محاسبه شاخص h-index برای نویسندگان استفاده کنید.
نحوه دانلود مقاله از اسکوپوس
در این پایگاه داده معمولاً مقالات به صورت لینک به خدمات دیگری مانند ناشر مقاله یا کتابخانه‌های دانشگاهی مرتبط با آن مقاله ارجاع داده می‌شوند. بنابراین برای دانلود یک مقاله از پایگاه داده اسکوپوس، شما باید از طریق لینکی که در ارجاع به مقاله موجود است، به ناشر مقاله و یا کتابخانه‌ای که دسترسی به آن دارید، دسترسی پیدا کنید.
در بعضی موارد، شاید ناشر مقاله از شما برای دسترسی به مقاله هزینه‌ای دریافت کند. در این صورت شما باید به طور مستقیم با ناشر مقاله تماس بگیرید و روش دسترسی و هزینه‌های مربوط به آن را بپرسید. همچنین، بهتر است قبل از دانلود هرگونه مقاله، با قوانین حق تکثیر و استفاده از آن آشنا شوید تا از نقض حقوق ناشر و پدیدآورنده جلوگیری کنید.
تفاوت اسکوپوس و ISI
ISI (Institute for Scientific Information) و Scopus دو پایگاه داده معروف در حوزه علوم و فناوری هستند که توسط دو شرکت متفاوت، یعنی Clarivate Analytics برای ISI و Elsevier برای Scopus ، تولید و به بازار عرضه می‌شوند. هر دو پایگاه داده دسترسی به اطلاعات مربوط به مقالات علمی، کتاب‌ها، کنفرانس‌ها، پایان‌نامه‌ها و سایر منابع علمی را فراهم می‌کنند، اما تفاوت‌هایی نیز بین آنها وجود دارد. در زیر به برخی از تفاوت‌های مهم بین این دو پایگاه داده اشاره می‌کنیم:
پوشش موضوعی:ISI به صورت انحصاری بر روی علوم پایه تمرکز دارد، در حالی که Scopus پوشش گسترده‌تری را در حوزه های مختلف از جمله علوم پزشکی، علوم انسانی، مهندسی و فناوری دارد.
تعداد منابع:Scopus بیشتر از ۲۳ هزار منبع را پوشش می‌دهد، در حالی که ISI تنها بیش از ۹ هزار منبع را پوشش می‌دهد.
شاخص‌های سنجش عملکرد:ISI به‌عنوان پایگاه داده‌ای برای شاخص‌های علمی مانند impact factor شناخته شده است، در حالی که Scopus شاخص‌هایی مانند CiteScore، SJR و SNIP را فراهم می‌کند.
دسترسی و هزینه:دسترسی به ISI و Scopus بسته به نوع دسترسی و تعداد کاربران متفاوت است. همچنین، هزینه اشتراک برای دسترسی به ISI و Scopus نیز متفاوت است.
از آنجا که هر یک از این پایگاه‌های داده ویژگی‌های خود را دارند، بهتر است بر اساس نیاز خود، پایگاه داده‌ای را انتخاب کنید که بهترین پوشش را در حوزه مورد نظر شما دارد.
پوشش موضوعی: ISI به صورت انحصاری بر روی علوم پایه تمرکز دارد، در حالی که Scopus پوشش گسترده‌تری را در حوزه های مختلف از جمله علوم پزشکی، علوم انسانی، مهندسی و فناوری دارد.
تعداد منابع: Scopus بیشتر از ۲۳ هزار منبع را پوشش می‌دهد، در حالی که ISI تنها بیش از ۹ هزار منبع را پوشش می‌دهد.
شاخص‌های سنجش عملکرد: ISI به‌عنوان پایگاه داده‌ای برای شاخص‌های علمی مانند impact factor شناخته شده است، در حالی که Scopus شاخص‌هایی مانند CiteScore، SJR و SNIP را فراهم می‌کند.
دسترسی و هزینه: دسترسی به ISI و Scopus بسته به نوع دسترسی و تعداد کاربران متفاوت است. همچنین، هزینه اشتراک برای دسترسی به ISI و Scopus نیز متفاوت است.
از آنجا که هر یک از این پایگاه‌های داده ویژگی‌های خود را دارند، بهتر است بر اساس نیاز خود، پایگاه داده‌ای را انتخاب کنید که بهترین پوشش را در حوزه مورد نظر شما دارد.
تفاوت jcr با scopus
JCR (Journal Citation Reports) و Scopus دو پایگاه داده معروف در حوزه علوم و فناوری هستند که به دو شکل متفاوت اطلاعات علمی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. در زیر به برخی از تفاوت‌های مهم بین این دو پایگاه داده اشاره می‌کنیم:
1. منبع اطلاعاتی: JCR توسط Clarivate Analytics تولید می‌شود و بر اساس اطلاعات ثبت شده در Web of Science، شاخص‌هایی مانند impact factor را فراهم می‌کند. در حالی که Scopus توسط Elsevier تولید می‌شود و پوشش گسترده‌تری از منابع علمی را پوشش می‌دهد که در آن شاخص‌هایی مانند CiteScore، SJR و SNIP را فراهم می‌کند.
2. پوشش موضوعی: JCR به صورت انحصاری بر روی علوم پایه تمرکز دارد، در حالی که Scopus پوشش گسترده‌تری را در حوزه های مختلف از جمله علوم پزشکی، علوم انسانی، مهندسی و فناوری دارد.
3. شاخص‌های سنجش عملکرد: JCR شاخص‌هایی مانند impact factor، Eigenfactor Score و Article Influence Score را فراهم می‌کند، در حالی که Scopus شاخص‌هایی مانند CiteScore، SJR و SNIP را فراهم می‌کند.
4. دسترسی و هزینه: دسترسی به JCR و Scopus بسته به نوع دسترسی و تعداد کاربران متفاوت است. همچنین، هزینه اشتراک برای دسترسی به JCR و Scopus نیز متفاوت است.
از آنجا که هر یک از این پایگاه‌های داده ویژگی‌های خود را دارند، بهتر است بر اساس نیاز خود، پایگاه داده‌ای را انتخاب کنید که بهترین پوشش را در حوزه مورد نظر شما دارد.
مقالات مرتبط
